آشنایی با مشخصات فنی میلگرد

مشخصات فنی میلگرد یکی از مواردی است که در پروژه‌های صنعتی و ساختمانی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. این موارد به شما کمک می‌کنند تا میلگرد مناسب سازه خود را انتخاب کنید. این مشخصات شامل وزن میلگرد، شکل، قطر، طول، گرید و خواص فیزیکی از جمله خمش، خستگی و خستگی این محصول است که به صورت کامل در این مقاله درباره آنها صحبت شده است.

مشخصات فنی میلگرد شامل چه مواردی است؟

آشنایی با مشخصات فنی میلگرد قبل از خرید آن اهمیت دارد؛ چرا که این مشخصات، سطح کیفی میلگرد را نشان می‌دهند. میلگردهایی که خصوصیات فنی مطلوبی دارند را می‌توان با خیالی آسوده خریداری کرد و در پروژه‌های مختلف به کار گرفت و بالعکس؛ انتخاب میلگردهایی با خصایص فنی نامناسب پیشنهاد نمی‌شود. در قسمت زیر، با تمام ویژگی‌های فنی میلگردها به صورت تخصصی آشنا خواهید شد.

تنش گسیختگی میلگرد

استحکام کششی یا همان تنش گسیختگی میلگرد یکی از مهم‌ترین مشخصات فنی آن است که طول عمر و کیفیت سازه را تعیین می‌کند. میزان استحکام کششی هر میلگردی نیز توسط تست کشش مشخص می‌شود. تولیدکنندگان با انجام آزمایش‌های کششی بر روی میلگردها از مقاومت آن‌ها در این بخش اطمینان حاصل می‌کنند. به‌طورکلی، مقاومت کششی میلگرد را می‌توان بیشترین نیروی کششی که میلگرد پیش از شکستن می‌تواند تحمل کند، تعریف کرد. به علاوه جهت محاسبه استحکام کششی از واحدهای نیوتن بر مترمربع و کیلوگرم بر سانتی‌مترمربع استفاده می‌شود.

استحکام تسلیم میلگرد

استحکام تسلیم به معنای بیشترین تنشی است که میلگرد در آن تغییر شکل می‌دهد. درواقع، تنش وارده بر اعضای سازه نباید از تنش تسلیم بیشتر باشد. در مهندسی سازه نیز مهم است که پروژه به مقاومت تسلیم نرسد تا تغییر شکل ندهد. تولیدکنندگان برای دستیابی به استحکام تسلیم میلگردها از تست تسلیم استفاده می‌کنند. با اطلاعات حاصل‌شده از آزمایش تسلیم می‌توان متوجه میزان تحمل میلگردها در برابر تنش‌های مختلف شد. مصرف‌کنندگان نیز در زمان انتخاب میلگرد توجه خاصی به میزان مقاومت تسلیم آن دارند.

قطر میلگرد

قطر میلگرد یکی دیگر از مواردی است که مصرف‌کنندگان به آن توجه دارند. برای محاسبه قطر میلگرد می‌توان از ابزارهایی نظیر طناب و کولیس استفاده کرد. با پیچاندن طناب بر روی میلگرد می‌توان قطر آن را به دست آورد که البته این روش چندان دقیق نیست. در مقابل، کولیس یکی از بهترین ابزارهای امروزی است که قطر میلگرد را به صورت دقیق نشان می‌دهد؛ این ابزار به آچار فرانسه شباهت دارد. به‌طورکلی، قطر میلگرد بسته به نوع آن از ۸ تا ۳۲ میلی‌متر متغیر است.

جوش پذیری میلگرد

میلگردهای تولیدشده که عمدتا از نوع آجدار هستند، مقاومت بالایی در برابر خوردگی و حرارت دارند؛ به همین جهت، قابلیت جوش‌پذیری آن‌ها چندان مطلوب نیست. همچنین، جوش‌پذیری میلگردها در هر موقعیتی اتفاق نمی‌افتد و مکان مناسب انجام آن در کارخانجات تولیدی است. درکل، اتصالات جوشی در میلگردها باید طبق قوانین و استانداردهای این حوزه انجام بگیرد تا کیفیت کلی کار حفظ شود.

ازدیاد طول میلگرد

تست ازدیاد طول میلگرد همان تست کشش محسوب می‌شود که با انجام آن می‌توان به اطلاعاتی نظیر کرنش نهایی کشش، مقاومت کششی نهایی، منحنی تنش-تسلیم و همین‌طور، مدول الاستیک یال کششی دست یافت. این آزمایش بر اساس استاندارد ASTM با هدف کسب اطلاعات مقاومت کششی و ازدیاد طولی میلگرد صورت می‌گیرد. بنابراین، با این تست می‌توان به اطلاعات باارزشی دست پیدا کرد.

خمش میلگرد

خمش میلگرد یکی دیگر از مشخصات فنی آن است که باید در سطح مناسبی قرار داشته باشد. تست خمش میلگرد شامل مقاومت مواد در برابر شکست، میزان مقاومت خمشی و شکل‌پذیری آن می‌شود. در این تست، میلگردها را به صورت 90 درجه خم می‌کنند و سپس، آن‌ها را در معرض دمای 100 درجه سانتی‌گراد قرار می‌دهند. درآخر نیز منتظر می‌مانند تا محصول خنک شود. چنانچه میلگرد در این عملیات دچار شکستگی یا ترک‌خوردگی نشود، به تایید مهندسان ناظر می‌رسد. بنابراین، میلگردهایی که مقاومت خمشی تاییدشده‌ای دارند را می‌توان در پروژه‌های مختلف به کار گرفت.

خستگی میلگرد

زمانی که میلگرد در درون بتن قرار می‌گیرد، ممکن است با گذشت زمان دچار شکستگی شود. حتی برخی از میلگردها تست کشش را به خوبی پشت سر می‌گذارند؛ اما با این وجود، به مرور زمان در داخل بتن شکسته می‌شوند. تولیدکنندگان برای حل این مشکل از تست خستگی استفاده می‌کنند. این آزمایش با هدف تعیین حداکثر تنش قابل ‌تحمل میلگرد قبل از شکستگی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

رسانایی الکتریکی و مغناطیسی میلگرد

رسانایی الکتریکی و مغناطیسی بودن یکی از خصوصیات فنی میلگردها است. درواقع، میلگردها ساختاری فلزی دارند؛ به همین خاطر، مانند فلزات در زمره محصولات مغناطیسی قرار گرفته‌اند؛ اگرچه این خصوصیت آن‌ها بسیار کم است. در هر حال، استفاده از میلگردها در اتاق‌های تصویربرداری پزشکی، تاسیسات تحقیقاتی دارای وسایل الکترونیکی و اماکنی از این قبیل پیشنهاد نمی‌شود.

خواص ارتجاعی میلگرد

خواص ارتجاعی میلگرد (مدول الاستیسیته) همان‌طور که از نامش پیداست، میزان ارتجاعی بودن میلگرد را با واحد psi بیان می‌کند. این ویژگی در میلگردها کاملا مشهود است و اکثر آن‌ها خاصیت ارتجاعی بودن را دارند. منظور اصلی از خاصیت ارتجاعی نیز بازگشت میلگرد به شکل اولیه خود بعد از بارگذاری و باربرداری است. مقدار مدول الاستیسیته میلگردها هم حدود 200 گیگاپاسکال است.

ضریب انبساط حرارتی میلگرد

منظور از ضریب انبساط حرارتی، قدرت ماده در تغییر طول، حجم و مساحت در زمان تغییر دما است. از آنجایی‌ که ضریب انبساط حرارتی میلگردهای فولادی و بتن شبیه به یکدیگر است، تنش یا تغییر شکل خاصی بر اثر انبساط یا انقباض حرارتی ایجاد نمی‌شود. به این ترتیب، میلگردهای مورد استفاده در سازه‌های بتنی باید از جنس فولاد باشند تا ضریب انبساط آن‌ها با بتن یکسان باشد.

مستعد بودن در برابر خوردگی و زنگ زدگی

اصولا میلگردها، مقاومت فوق‌العاده‌ای دارند؛ به همین دلیل، به یکی از متریال اصلی ساختمان‌سازی تبدیل شده‌اند. البته در عین مقاوم بودن در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی آسیب‌پذیر هستند. برای رفع این مشخصه منفی می‌توان از پوشش‌های گالوانیزه استفاده کرد و مقاومت میلگردها را در برابر زنگ‌زدگی و خوردگی بهبود بخشید. درواقع، این ضد خوردگی و ضد زنگ‌زدگی برای مصرف‌کنندگان اهمیت زیادی دارد و معمولا در زمان خرید میلگردها به این خصوصیات فنی توجه می‌کنند.